Van toeschouwer tot Wereldkampioen in 1971, het wonderlijke verhaal van Bart Notten

Zaltbommel, 1 juni 1971. Het is een schitterende pinksterdag en de waterstand van de Waal is gelukkig normaal voor de tijd van het jaar. Vorig jaar stonden de uiterwaarden met Pinksteren nog onder water en moest men de traditionele internationale motorcross in allerijl landinwaarts verplaatsen.
Nu zijn de omstandigheden voor een mooie pinkstermotorcross langs de zandgronden van de rivier perfect. Duizenden toeschouwers waren naar Zaltbommel gekomen. Onder hen ene Bart Notten uit Hengelo-Gelderland. Bij Bart liep de olie door zijn aderen. Notten was van kinds af aan al met zijn broers bezig met brommers, sleutelen en hard rijden. Notten was midden jaren zestig begonnen als bakkenist in een zijspan. Op het vermaarde en later door Normaal bezongen Hengelse zand leerde hij als tiener de eerste kneepjes van dit vak. In 1968 begon Bart samen met streekgenoot Gert Pelgrum als rijder aan de eerste wedstrijden op een BSA-zijspan. Later kwam Bart in het BMW-zijspan van Herman Wijenborg te staan. Het duo deed het niet onverdienstelijk in de nationale wedstrijden en werd zelfs tweede bij de junioren. Maar Wijenborg/Notten hadden geen internationale ambities.
“Als we maar plezier hebben”.
Dat plezier hebben in motoren omvatte ook het aanschouwen van internationale wedstrijden. Bart was zodoende ter ‘ontspanning’ net als zoveel anderen richting Zaltbommel getrokken om te kijken naar de Nederlandse en buitenlandse topteams in de zijspancross.
Het zijspan van de Duitser Herbert Simon was één van de ingeschreven deelnemers. Simon was een vermaard internationaal rijder en had op Hemelvaartsdag in Rhenen bijna de Grand Prix van Nederland gewonnen. Echter stortte zijn bakkenist vlak voor de finish in elkaar door uitputting en was de winst verkeken! Die Grand Prix te Rhenen maakte onderdeel uit van het in 1971 gestarte FIM-cup kampioenschap voor de zijspannen. Tegenwoordig is dit het Wereldkampioenschap Zijspancross. De Duitser Herbert Simon stond er ondanks het drama in Rhenen nog goed voor in de stand van dit kampioenschap en wilde in het ritme blijven. Simon zat door het uitvallen van zijn bakkenist dus zonder bijrijder maar toch was de Duitser vol goede moed naar Zaltbommel getrokken.
Ook in Nederland groeien de bakkenisten niet uit de grond en uiteindelijk was Herbert Simon op de wedstrijddag nog helemaal alleen en dat gaat niet in deze motorsportdiscipline waarin men juist alleen als duo kan excelleren!
De Nederlandse rijder Ben Snijder, gerespecteerd vanwege zijn ontwikkelingswerk voor de zijspancross, had een neusje voor talent en trok de stoute schoenen aan.
Snijder wist dat er ergens op de dijken langs het circuit een jongeman uit Hengelo aan het verpozen was. Een jongeman die talent had voor de kunst van het bakkenisten. De argeloze toeschouwer Bart Notten aarzelde nog even toen de optie werd geopperd om naast toprijder Herbert Simon te acteren. Echter stemde Bart toch in en Simon besloot dankbaar gebruik te maken van het aanbod. Als Snijder beweerde dat die ‘beifahrer’ goed was, dan was dat zo! Bart Notten kon wat kleding lenen en met een Husqvarna shirt aan kroop hij in de bak van de Wasp-Hedlund zijspancombinatie van Simon.

Het gelegenheidsduo had nog nooit ene meter samen gereden en er stond geen training meer geprogrammeerd voordat de wedstrijd van start zou gaan.
Men vroeg daarom aan de wedstrijdleiding of men één ronde mocht trainen om te kunnen wennen. En dat was wel nodig bleek!
Notten was normaliter veel zwaardere zijspannen gewend. Het voor die tijd zeer innovatieve Wasp-zijspan van Simon was veel lichter. Bart trok zodoende in het begin te hard aan de bakbeugel en bijna ging het hele spul achterwaarts over de kop!
Na die ene ronde werden de koppen bij elkaar gestoken en men besloot te starten in de wedstrijd zonder zichzelf enige druk op te leggen.
Echter ging die wedstrijd boven verwachting!
Simon/Notten waren bij de start verrassend als tweede weg achter de Belgische kopstarter Alois Dekort en met de Nederlander Broer Dirkx als derde achter zich.
Gaandeweg de wedstrijd kwam het Duits-Nederlandse gelegenheidsduo steeds beter in hun ritme. De Belg Dekort viel weg aan de voorkant en Simon/Notten zagen alleen Dirkx/Van Belkom langszij komen. De rest van het veld gaven ze het nakijken!
Zo finishte die dag ‘toeschouwer’ Bart Notten als bakkenist naast de Duitser Simon op de tweede plek in de wedstrijd. En dat op maar één seconde van winnaars Broer Dirkx/Wim van Belkom! Dit onverwachte droomdebuut op internationaal niveau zou voor Notten enkele weken later een hele mooie staart krijgen.
De Nederlander Rikus Lubbers was in 1971 in fel gevecht om de mondiale zijspancross-titel Lubbers ging onverwachts goed in de FIM-cup totdat zijn bakkenist Joop Brouwer in België een dubbele beenbreuk op liep. Lubbers/Brouwer hadden ook in Zaltbommel gereden en zij hadden de kunsten van Notten in het Wasp-zijspan van Simon ook opgemerkt.
Zodoende klopte Lubbers aan bij Bart Notten met de vraag of hij in zijn Norton-Wasp zijspan wilde springen om Lubbers te helpen aan de Wereldtitel. Bart had hier wel oren naar, zijn avontuur eerder in Zaltbommel pakte immers ook goed uit!
Wel wilde Bart dat Lubbers en zijn vaste rijder Weijenborg er samen uit zouden komen. Weijenborg was er niet blij mee om bakkenist Notten midden in het seizoen te verliezen maar hij wilde Bart deze kans ook niet ontnemen. Schoorvoetend gaf Weijenborg toestemming.
Zo stapte Bart in naast Rikus Lubbers die op dat moment nipt de leiding had in de FIM-cup voor de Brit Thompson en de Belg Cox. Over twee weken zou alweer de volgende Grand Prix in Oostenrijk verreden worden en dus was er werk aan de winkel! Notten zou zich snel aanpassen aan rijder Lubbers en zijn Norton-Wasp machine. Wel moest Bart toegeven te moeten wennen aan de snelheid van Lubbers, “Hij schakelt nog een keer op waar een ander al zou remmen!”.

In het Oostenrijkse Feldkirch deed Bart ‘gewoon’ wat hij moest doen. Lubbers/Notten werden tweede in de Grand Prix van Oostenrijk en bleven aan de leiding staan in de kampioensstand.
Later dat jaar werd in het Zwitserse Wohlen het kampioenschap binnen gehaald! Lubbers/Notten werden op een gladde en natte baan in de eerste heat vijfde en in de tweede heat pas elfde, dit nadat men nog een noodreparatie had moeten doen toen de bobine dienst weigerde. Echter had directe concurrent Thompson ook te kampen met pech en het Britse zijspan was met een lekke band ver gezakt in de uitslag.
Hierdoor waren Rikus Lubbers en Bart Notten niet meer te achterhalen voor de concurrentie. Zodoende werden zij in 1971 de allereerste FIM kampioenen van de zijspan motorcross! “Daniël Willemsen kan dan wel 10 keer wereldkampioen zijn geworden, ik blijf altijd bovenaan het lijstje staan” aldus de toeschouwer uit Hengelo die in 1971 zomaar van een dijkje in Zaltbommel werd geplukt. De rest is geschiedenis.
